استان همِدان یکی از استان های ایران در منطقه غربی و کوهستانی ایران با وسعت ۱۹٬۴۹۳ کیلومتر مربع می باشد. سطح زیرکشت اراضی زراعی استان ۶۵۰ هزار هکتار بوده عمده ترین محصولات زراعی استان عبارتند از: گندم، جو، سیب زمینی، سیر، جو، حبوبات، انواع علوفه، دانه های روغنی . از عمده ترین محصولات باغی استان نیز میتوان میوه های هسته دار، انگور، گردو و انواع گیاهان دارویی را نام برد. برای خرید حبوبات می توانید به سایت ما مراجعه کنید. همچنین حدود 315 گونه دارویی در استان همدان شناسایی شده که به صورت خودرو رشد میکنند. از مهمترین گیاهان دارویی خودرو یا کشت شده در سطح استان عبارتند از موسیر، سیر، گشنیز، کلزا، رازیانه و سیاهدانه، شیرینبیان، ریواس، تره وحشی، آویشن، بابونه، رازیانه، گل گاوزبان، ریواس، کنگر، گلپر، کتیرا، بومادران، نسترنهای وحشی، مریم گلی، خاکشیر، سماق و شقایق نعمانی. همچنین می توانید با مراجعه به سایت ما اقدام به خرید گیاهان دارویی کنید.
گیاه تره وحشی (Allium ampeloprasum Var Iranicum)
گیاه تره وحشی یا تره کوهی گونه های چنس پیاز (Allium) و از خانواده نرگسیان (Amaryllidaceae) می باشد. ارتفاع گیاه حدود 180 سانتی متر ، گل آذین چترمانند حامل گلهای سفید، صورتی یا قرمز دوجنسی میباشد، گیاه تره کوهی مصرف خوراکی داشته و روغن دانه حاوی لینولئیک اسید، اولئیک اسید، پالمیتیک اسید، ترکیب گوگرددار آلیسین، پلی فنل کوئرستین و پروتئین میباشد. این گیاه اثرات ضدمیکروبی، ضدپروتوزوئایی و ضدانگلی، آنتی اکسیدانی، ضدویروسی، ضدسرطانی و ضدالتهابی دارد و به ویژه در درمان ناراحتی های گوارشی به کار میرود.
نکات مربوط به نیازهای اکولوژیکی، کاشت و نگهداری گیاه تره وحشی
تره وحشی یا تره کوهی بومی نواحی جنوب اروپا تا غرب آسیا میباشد. اما در بسیاری از نواحی و کشورهای دیگر جهان نیز مورد کشت و کار قرار می گیرند.گونه Allium ampeloprasum Var Iranicum بومی ایران میباشد. خاک مناسب جهت رشد گیاه رسی و مرطوب با pH حدود ۵/۲ تا ۸/۳ است. تکثیر تره کوهی از طریق کشت بذر پس از رسیدن در شاسی سرد و یا کشت سیرچه ها در زمین اصلی انجام میشود. این گیاه در طول رشد نیاز به نور کافی و آبیاری مناسب دارد. بخش قابل برداشت برگ ها در اواخر پاییز می باشند که مصارف خوراکی دارند. برای خرید بذر و محصولات تره وحشی میتوانید به سایت گلانه مراجعه کنید.
گیاه روناس (Rubia tinctorum)
روناس گیاهی است چندساله از خانواده روناسیان (Rubiaceae)، ارتفاع ۳۰ سانتی متر تا ۱ و نیم متر یا بیشتر، برگها ساده، بیضی نوک تیز با آرایش فراهم بر روی ساقه قرار گرفتهاند. ساقه خاردار، ریشه باریک و استوانهای به رنگ قرمز و دارای مصارف مختلف، گل آذین گرزن، گلها زرد-سبز، دارای ۵ گلبرگ و میوه گوشتی میباشد. گیاه روناس به واسطه دارای بودن ترکیبات شیمیایی مهم دارای خواص ضدمیکروبی، ضدقارچی، ضدمالاریایی بوده موجب کاهش فشار خون، بهبود بیماریهای قلبی، رفع اسهال، تسکین روماتیسم و درد و دفع سنگ های کلیه میشود. خانواده روناسیان به دلیل دارابودن مقادیر قابل توجه آنتراکینون در ریشه شناخته میشوند. آلیزارین یا دیهیدروکسیآنتراکینون رنگدانه قرمزرنگی است که به ویژه در ریشه وجود داشته و بعنوان رنگ بادوام صنعتی شناخته میشود. پورپورین نیز رنگیزه زردنارنجی استخراج شده از این گیاه میباشد.
نکات مربوط به نیازهای اکولوژیکی، کاشت و نگهداری گیاه روناس
روناس در مدیترانه، شمال آفریقا و برخی نواحی آسیا به ویژه شرق دور به طور خودرو میروید. این گیاه تحمل بالایی به شوری خاک و گرمای هوا دارد و در مناطقی مختلف ایران مانند نواحی مرکزی یا جنوبی رویش دارد. گیاه روناس در انواع بافت خاک به ویژه خاکهایی با بافت متوسط لومی-شنی کمی اسیدی، خنثی و کمی قلیایی و حتی شور رشد میکند. تکثیر گیاه روناس به دو روش کاشت بذر و تکثیر با ریشه انجام میشود. کاشت با بذر از اواسط فروردین تا اواسط اردیبهشت به طور ردیفی با فاصله هفتاد سانتیمتر و درون گودالهای کوچک با عمق سه سانتی متر به تعداد حدود ۲۵ بذر در هر گودال انجام میشود تا ریشه بیشتری ایجاد گردد. زمان کشت ریشه روناس از شهریور تا آخر زمستان و با کاشت عمیق ریشه انجام میشود. مراحل داشت شامل آبیاری ده روز یکبار پس از کاشت تا یک ماه تا چهل روز و پس از رشد گیاهچه ها قطع چهل روزه آبیاری جهت طویل شدن ریشه و مجددا آبیاری ده تا دوازده روز یکبار میباشد.
همچنین از نظر آبیاری، نیاز آبی گیاه در فصل تابستان بیشتر میباشد. از دیگر مراقبت های گیاه وجین علفهای هرز و سله شکنی و خاک دهی و کوددهی پای بوته ها می باشد. از بیماریهای روناس می توان به حمله شته یا بیماری قارچی پوسیدگی ریشه اشاره کرد که با کاربرد آفت کش مناسب و نیز عملیات بهزراعی قابل کنترل است. در اواخر تابستان سال سوم یا چهارم کاشت روناس میتوان گیاه را کف بُر کرده ریشه ها را با بیلهای مخصوص در اوایل پاییز برداشت کرد. هرچند ، طبق پژوهش ها گیاهان دو ساله بیشترین مقدار آنتراکوئینون را داشته و زمان مناسبی جهت برداشت ریشه های روناس است. ریشههای برداشت شده به مدت دوهفته در هوای آزاد و با آفتاب خشک شده و مراحل پس از برداشت انجام میگیرد. برای خرید بذر و محصولات روناس میتوانید به سایت گلانه مراجعه کنید.
گیاه شقایق نعمانی یا آنمون (Anemone spp.)
شقایق نعمانی یا آنِمون گیاهی است علفی از خانواده Ranunculaceae دارای گونه های متعدد بوده گاه با سرده شقایق یا Papaver اشتباه گرفته میشود. ارتفاع گیاه ۵ تا ۴۹ سانتیمتر، برگها دارای بریدگی های عمیق، ساقه هوایی عمود و نیز ریزوم دارد. گل آذین منفرد با گلبرگ به رنگ ارغوانی و پرچمهای متعدد است. میوه های آن کرکدار می باشد. برخی گونه ها حاوی ترکیباتی مانند تانن، ساپونین، تری ترپنوئید، آنمونول، پروتوآنمونین و کانتاریدین میباشد. این گیاه اغلب گیاه بطور تازه سمی بوده در صورت خشک شدن کمی از سمیت آن کاسته میشود. گونههایی که در ایران بطور خودرو میرویند اثرات درمانی زیادی ندارند. با این وجود پژوهش های انجام شده بر روی برخی گونههای آنمون اثرات ضدسرطانی، ضدمیکروبی و ضدالتهابی گیاه در درمان برخی بیماری ها را تایید کرده است.
نکات مربوط به نیازهای اکولوژیکی، کاشت و نگهداری گیاه شقایق نعمانی
آنمون گونه های متعددی دارد. برخی گونه های دارویی آنمون بومی مناطق معتدل مانند اروپا و برخی آسیا میباشند. خاک مناسب جهت رشد آنمون خاک لومی سبک حلصلخیز، کمی اسیدی و خنثی بخوبی زهکشی شده با pH حدود ۶ تا ۷ میباشد. در صورت کاشت با بذر رشد گیاه کند بوده و از طریق کاشت بذر در فریم های سرد و انتقال نشاها به زمین اصلی پس از زمستان می باشد. بذرها جهت جوانهزنی به تیمار سرما نیاز دارند. همچنین تکثیر با ریشه های زیرزمینی با تقسیم کورم ها و توبرها و کاشت مجدد آنها در محل جدید انجام میشود. دمای ۱۸ درجه سانتیگراد جهت رشد گیاه مناسب است. از بیماریهای رایج بیماری های قارچی لکه برگی و سفیدک پودری میباشند.