اســتان قزوین یکی از اســتانهای واقع در نیمه شــمالی ایران اســت. این اســتان تنها یک درصــد از خاک ایران را به خود اختصـاص داده اما سهم بزرگی در تولیدات کشاورزی ایران دارد. دشت قزوین دارای اقلیم متعادل برای کشت انواع گیاهان اســت. این منطقه دارای میانگین دمای بالاتر و درجه رطوبت پایین‌تری اســت. از بین کلیه زمین های موجود در اســتان قزوین ۴۵٣٠٠٠ هکتار تحت عنوان اراضـی کشـاورزی و باغات به ثبت رسـیده اسـت که زیر کشـت محصـولات زراعی، باغی و گلخانه‌ای است. حدود ١٣٠ هکتار از این رقم به گلخانه‌ها اختصاصیافته است. گندم و جو اولین محصـول تولیدی این اسـتان اسـت که افراد زیادی به دلیل کیفیت بالای آن ها اقدام به خرید گندم و خرید جو استان قزوین می کنند.
٢۵٠٠٠ هکتار از اراضـی اسـتان نیز دارای کشـت یونجه بوده و ذرت دومین تولید زراعی این استان است. سایر محصولات عمدتا محصولات جالیزی و صیفی جات را شامل میشود. برای خرید صیفی جات درجه یک قزوین به سایت ما مراجعه کنید. عمده محصــولات باغی اســتان انگور و درختان میوه هســته و دانه دار، پســته به‌خصــوص در نواحی مرکزی شــهرســتان بوئین‌زهرا و تحت کشـت مناطق کوهسـتانی اسـتان گیلاس ،گردو، فندق و زغال اخته می باشـد و کشـت محدود زیتون در نواحی شمالی و شمال غرب این استان را می توان نام برد.
شیرین بیان (Glycyrrhiza glabra)
شــیرین بیان گیاهی علفی و چندســاله متعلق به تیره حبوبات یا Fabaceae اســت که ارتفاع آن به یک متر می‌رســد. برگهای آن مرکب بوده و در هر برگ تعدادی برگچه دیده می‌شــود. گلها به رنگ ارغوانی یا ســفید بوده و میوه از نوع نیام و حاوی ۵ تا ۶ دانه مایل به قهوهای است. ساقه زیرزمینی نیز دارد. ماده گلیسیریزین موجود در ریشه موجب شیرین شدن طعم آن می گردد. ریشه و ساقه زیرزمینی آن مصرف دارویی دارد. از نظر ترکیبات شــیمیایی عصــاره شــیرین بیان حاوی مواد مختلفی اســت که مهمترین آن گلیســیریزین می‌باشــد. همچنین دارای ترکیباتی نظیر تری ترپنوئیدها، اسـترودلها، روغن‌های فرار، فلاونوئیدها و ایزوفلاونوئیدها، نشـاسـته، گلوکز و سـاکاروز و اسـیدهای آمینه نیز هسـت. اسـید گلیسـریزیک و گلیسـیریزین برای درمان زخم‌های گوارشـی مفید اسـت. از این گیاه برای درمان روماتیسم و ورم مفاصل، اسپاسم عضلات، برونشیت و رفع پوسیدگی دندان استفاده میشود.
نکات مربوط به نیازهای اکولوژیکی، کاشت و نگهداری گیاه شیرین بیان
این گیاه جهت رشـد مناسـب نیاز به نور کافی، خاک سـبک شـنی حاوی هوموس با زهکشـی مناسـب، با pH خنثی تا کمی قلیایی و آبیاری منظم و عمیق دارد. هرچند این گیاه تحمل به سـرما دارد ولی دمای بسـیار بالا یا پایین یا باد شـدید می تواند به گیاه آسـیب برسـاند. دردمای ١۵ تا ٣٠ درجه سـانتی گراد بهتر رشـد می کند. اصـولا شـیرین بیان نیاز به کوددهی خاصـی ندارد ولی درصـورت نیاز به هنگام کاشـت میتوان کود به خاک اضـافه کرد. همچنین جهت حفظ رطوبت در خاک مالچ پاشی نمود. تکثیر شیرین بیان از طریق قلمه، تقسیم یا توسط بذر انجام میشود، زمان کاشـت شـیرین بیان بهار یا تابسـتان می باشـد. بسـتر کاشـت باید کاملا زهکشـی و تسـطیح شـده باشـد. کاشـت با بذر خود به دو روش مسـتقیم به صـورت ردیفی و غیرمسـتقیم با کشـت بذرها در خزانه هوای آزاد و سـپس انتقال نشـاءها به زمین اصـلی در اواسـط پاییز انجام می شـود. در تکثیر با بذر، بذرها در عمق ٢ سـانتی متری با فاصـله ۶٠ سـانتی متر کشـت شـده و پس از پوشـاندن با خاک جهت جوانه زنی بذرها آبیاری می شـوند. با توجه به ضـخیم بودن پوسـته بذر بهتر اسـت خراش هایی در سطح پوست قبل از کاشت ایجاد کرد. تقســیم بوته و تکثیر رویشــی گیاه شــیرین بیان در بهار یا پاییز انجام شــده و بایســتی هر قطعه حدودا ٢٠ ســانتی متری جداشـده حاوی حداقل یک جوانه رشـد باشـد.
بهتر اسـت درصـورت تقسـیم در پاییز بلافاصـله مجدد قطعه های تقسـیم شـده در عمق مناسب کاشته یا برای کاشت در بهار ذخیره شوند . از عملیات داشـت حذف علفهای هرز به طور دسـتی یا با کولتیواتور در بهار در سـال اول رویش باید انجام شـود. از آفات و بیماری های گیاه شــیرین بیان می توان به حمله تارتن یا کنه دو نقطه ای به اندام هوایی در تابســتان اشــاره کرد که با کاربرد سموم کنه کش قابل کنترل می باشد. ریشـه شـیرین بیان پنج سـال پس از کاشـت توسـط بذر و سـه سـال پس از تکثیر رویشـی قابل برداشـت در پاییز اسـت. پس از خارج کردن ریشـه های افقی مجدد گیاه کاشـته میشـود. ریشـه های برداشـت شـده باید بلافاصـله شـسـته شـده و پوسـت آن را جدا و به قطعاتی تقسـیم و خشـک میکنند .ریشـه شـیرین بیان را پس از خشـک کردن ،می توان برای چند ماه در انبار نگهداری کرد. برای خرید ریشه شیرین بیان و محصولات آن می‌توانید به سایت ما مراجعه کنید.
بیشتر بخوانید: گیاهان دارویی فارس
گلپر (Heracleum persicum)
گلپر، گیاهی اسـت چند سـاله از خانواده چتریان یا Apiaceae یا سـاقه مسـتقیم منشـعب کمی کرک دار. دارای ریشـه مخروطی، به ارتفاع ۵٠ تا ١٢٠ سـانتی متر ، گل آذین چتر و گلها به رنگ سـفید .میوه فندقه و پهن می باشـد. ریشـه گلپر حاوی کومارین های مختلف اســت که می تواند به گزانتوتوکســین تبدیل شــود. از دیگر ترکیبات گلپر می توان اســتات اســتیلیک و بوتیرات متیلیک و بوتیرات اتیلیک و اسـانس و روغنی های فرار را نام برد. از مهمترین اجزاء اسـانس گلپر مونوترپن سـیس و ترانس آنتول و سـپس پینن و اوسیمن می باشد. گلپر ضـدنفخ بوده و موجب بهبود عملکرد دسـتگاه گوارش می شـود. همچنین به عنوان طعم دهنده در صـنایع غذایی، دارویی تهیه خمیردندان و موارد دیگر کاربرد دارد.
نکات مربوط به نیازهای اکولوژیکی، کاشت و نگهداری گیاه گلپر
منشـا جنس گلپر شـمال غربی هیمالیا و گونه ایرانی بومی کشـور ایران اسـت. گلپر در خاک هایی با بافت کوددهی شـده با کود های حیوانی با هوموس فراوان می باشـد. آماده سـازی خاک شـامل انجام شـخم عمیق و افزودن مقادیر مناسـبی از کود های کاملا پوسیده حیوانی در پاییز می باشد. روش های تکثیر شامل تکثیر توسط بذر و تکثیر رویشی می باشد و تاریخ کاشت نیز، بستگی به روش تکثیر دارد. در تکثیر به وسـیله بذر جهت شـکسـتن دوره خواب، بذرها باید سـرمادهی شـوند که با قرار دادن بذور در دمای ٢ تا ۵ درجه سـانتی گراد برای مدت شـش تا هفته و یا کشـت بذرها در زمسـتان، اینکار انجام می شـود. در این حالت زمان مناسـب برای کاشت، اوایل فروردین است. در غیر این صورت، آذرماه زمان مناسبی برای کاشت بذر گلپر خواهد بود. پس از کشـت بذر های سـرمادهی شـده در خزانه هوای آزاد بر بسـتری از خاک و کود حیوانی و ماسـه و پس از جوانی زنی بذرها، نشـاءها در فصـل پاییز به زمین اصـلی منتقل می شـوند و بلافاصـله آبیاری می‌گردند. فاصـله ردیف های کاشـت ۵٠ سانتی متر با عمق بذر یک سانتی متری مناسب است و مقدار ۴ تا ۵ کیلو گرم برای هر هکتار زمین کافی است.
یکی از روش های تکثیر گلپر، تکثیر رویشـی در پاییز اسـت بطوری که ریشـه ها به قطعاتی که حاوی چند جوانه رویشـی تقسیم و در زمین اصلی با کشت می شوند. مشـاهده شـده اسـت که مقدار گزانتوتوکسـین در ریشـه گیاهانی که به طریق رویشـی تکثیر شـده اند بالاتر از روش تکثیر با بذر است و بهمین دلیل این روش ترجیح داده می شود. آبیاری منظم و به موقع در دوره رشـد، موجب گسـترش ریشـه گیاه می‌گردد و از نکات مهم داشـت گیاه اسـت. با این وجود باید دقت شـود تا آبیاری از پایه انجام نشـود تا از بروز بیماری های قارچی جلوگیری شـود .همچنین با توجه به کندی رشد اولیه گیاه امکان گسترش و رقابت علف های هرز زیاد است که باید در مرحله داشت اقدام به وجین علف های هرز نمود. ظهور گلها در گلپر زمان برداشـت گیاه از ریشـه می باشـد. سـپس بذرها و سـرگل ها را میتوان در محیط گرم و خشـک، خشــک نمود. طبق مطالعات بیشــترین مقدار ماده موثره در ریشــه در اواخر فصــل پاییز می باشــد. ریشــه های فرعی در مقایسه با ریشه های اصلی، مواد کومارینی بیشتری دارند. برای خرید بذر و محصولات گلپر می‌توانید به سایت گلانه مراجعه کنید.
پسته (Pistacia vera)
پسـته از خانواده پسـته‌ئیان یا تیره سـماق (Anacardiaceae)، برگ ها گرد و چرمی شـکل و ارتفاع آن می‌تواند به ١٠ متر نیز برسـد، گیاهی دو پایه گل‌های نر و ماده آن روی درختان جداگانه قرار گرفته اند. گل‌های پسـته فاقد گلبرگ بوده و درختـان نر حـدود یـک هفتـه زود گـل‌تر از درختـان مـاده گلـدهی دارنـد. گلهـای مـاده از طی فروردین مـاه انجـام می شـــود. گرده افشانی گلها توسط باد انجام می شود.
نکات مربوط به نیازهای اکولوژیکی، کاشت و نگهداری گیاه پسته
این گیاه جهت رشـد نیاز به تابسـتانهای گرم و زمسـتانهای سـرد و طولانی دارد. تقریبا به نوسـانات دما مقاوم می باشـد هرچند به سرمای دیررس و گرمای زودرس بهاره مقاوم نیست و به گلدهی و میوه دهی درخت آسیب می زند. کاشـت بذر در زمین و کاشـت در خزانه از متداول ترین روش های کاشـت گیاه پسـته می باشـد. در کاشـت بذر در زمین ابتدا جوی‌هایی با عمقی در حدود ٧٠ و عرض ١٠٠ ســانتی متری ایجاد شــده و بذرهای خیس خورده در آب در عمق ٣ ســانتی متری خاک کاشــته می شــوند و هر دوهفته یک باریا زودتر آبیاری می شــوند. در کاشــت در خزانه در این روش، بذرهای پیش تیمار شـده فاصـله ١٠ تا ١۵ سـانتی متری از هم کاشـته شـده و هر هفته نیاز به آبیاری دارند. پس از یک تا دوسال می توان نهال های پسته را در فصل زمستان که نهال به خواب رفته به زمین اصلی انتقال داد.
در طی مرحله داشـت باید به کیفیت آب آبیاری و پایین بودن شـوری آن توجه کرد. بسـته به نوع بافت متوسـط، سـبک یا سـنگین خاک آبیاری می تواند هفته ای یکبار، دو یا ١٠ روز یکبار باشـد. همچنین دور آبیاری مناسـب برای گیاه بسـته به نوع خاک، روش آبیاری، فصل رشد و سن گیاه می تواند تغییر کند. بهتر اســت کوددهی با کودهای شــیمیایی، کود حیوانی افزودن کود ازته بصــورت ســرک و یا عناصــر معدنی پرمصــرف به صـورت محلولپاشـی در بهار و تابسـتان انجام شـود. معمولا کودهای ازته در در اواخر زمسـتان، نیمه دوم اردیبهشـت، شـروع مغز بسـتن در اوایل تابسـتان و درنهایت در اواخر تابسـتان به خاک اضـافه می شـود. در خاک های با شـوری بالا بهتر اسـت از کود سولفات آمونیوم استفاده گردد.
بیماریهای متعددی درخت پسـته را تهدید می کنند که باید در مرحله داشـت گیاه به آن توجه کرد از جمله سـن پسـته، سـن قرمز، شـپشـک واوی، پروانه برگ خوار، پروانه چوبخوار پسـته، پروانه میوه خوار، شـب پره پوسـت خوار، سـوسـک طوقه خوار و آفت پســیل پســته. با توجه به میوه دهی در بهار در این میان آفات بهاره مانند زنجرک و پروانه چوبخوار آســیب بیشتری به محصولات وارد میکنند و به ویژه موجب ارزنی شدن پسته می شوند. برداشـت محصـول پسـته می تواند بسـته به رقم پسـته، شـرایط آب و هوایی، دور آبیاری و موارد دیگر متفاوت باشـد. تاخیر در برداشـت موجب ترک خوردن پوسـت سـبز پسـته آلودگی بعدی آن می شـود. اغلب جهت برداشـت تدریجی محصـول در سطوح کاشت وسیع از ارقام زودرس و دیررس استفاده می شود. برای خرید پسته و محصولات آن می‌توانید به سایت گلانه مراجعه کنید.
