گلانه
گلانه
گیاهان دارویی خراسان رضوی - گلانه

گیاهان دارویی خراسان رضوی

خراسـان رضـوی‌ با وسـعت‌ ١١٨ هزار و ٨۵١ کیلومتر مربع‌ معادل هفت‌ درصـد مسـاحت‌ کل‌ کشـور می‌ باشـد و از این‌ نظر پنجمین‌ استان بزرگ کشور است‌. این‌ استان از نظر دارای‌ بارندگی‌ و رطوبت‌ نسبی‌ و متوسط‌ می‌باشد. این‌ اسـتان از بزرگترین‌ تولیدکنندگان محصـولات کشـاورزی‌ کشـور شـمرده می‌شـود .برابر اعلام رسـمی‌ اداره کل‌ جهاد کشـاورزی‌ اسـتان خراسـان رضـوی‌ سـطح‌ زیر کشـت‌ اراضـی‌ زراعی‌ و باغی‌ اسـتان خراسـان رضـوی‌ حدود یک‌ میلیون هکتار است‌ که‌ از این‌ مقدار بیش‌ از ۶٢٧ هزار هکتار زراعی‌ و حدود ٣۶٢ هزار هکتار باغی‌ است‌. ســطح‌ زیر کشــت‌ در این‌ اســتان ٢٢ هزار هکتار به‌ گندم و جو آبی‌ و بالغ‌ بر ٢۵ هزار هکتار گندم و جو دیم‌ را شــامل‌ می‌شـود، ٧٠٠ هکتار از اراضـی‌ زراعی‌ نیز زیر کشـت‌ کلزا قرار دارد. .این‌ اسـتان مقام نخسـت‌ کشور در تولید زعفران و زیره، رتبه‌ دوم در تولید پسـته‌، رتبه‌ سـوم در تولید انار، مقام چهارم کشـور در تولید انگور و رتبه‌ دوم کشـور در کشـت‌ گلخانه‌ای‌ را در اختیار دارد . برای خرید صیفی جات مخصوص استان خراسان رضوی می توانید یه سایت ما (گلانه) مراجعه و اقدام به خرید کنید.

همچنین‌، اسـتان خراسـان رضـوی‌ در تولید گیلاس، زردچوبه‌، خربزه، طالبی‌، زعفران و آلو رتبه‌ اول، در تولید زرشک‌ رتبه‌ دوم، درتولید انار و پسته‌ رتبه‌ سوم ودر تولید انگور و بادام رتبه‌ چهارم را داراست‌. حدود٢۵٠ گونه‌ دارویی‌ در اسـتان خراسان رضوی‌ با رویش‌ طبیعی‌ شناسایی‌ شده است‌. این‌ گونه‌ها شامل‌ انغوزه، سریش‌، کتیرا، اسطوخودوس، علف‌ چای‌، بادام کوهی‌، بنه‌، کاسنی‌، مریم‌ گلی‌، سماق، زالزالک‌، زرشک‌ وحشی‌، کلپوره، زیره کوهی‌، موسیر، ریواس، ، ترنجبین‌، آویشن‌، شاتره، شکر تیغال و گل‌ گندم می‌ باشد. همچنین‌ گونه‌ های‌ مختلف‌ گیاهان دارویی‌ از جمله‌ زعفران، زیره ســبز، خاکشــیر و گل‌محمدی‌ ختمی‌، پنیرک، شــیرین‌ بیان، کاسنی‌، آلوئه‌ ورا و گل‌ گاو زبان، همیشه‌ بهار، نعنا فلفلی‌، رزماری‌، اسطوخودوس، بابونه‌، سرخارگل‌ در خراسانرضوی‌ کشت‌ می‌شوند. برای خرید گیاهان دارویی استان خراسان رضوی می توانید با مراجعه و دیدن آگهی های اقدام به خرید کنید.

گیاه زعفران - گلانه

زعفران (Crocus sativus L.)

زعفران گیاهی‌ اســت‌ چند ســاله‌ متعلق‌ به‌ خانواده زنبقیان (Iridaceae) به‌ ارتفاع ١٠ تا ٣٠ ســانتی‌ متر. دارای‌ پیازی‌ مدور پوشـیده از غشـاهای‌ قهوه ای‌ رنگ‌ اسـت‌ که‌ به‌ آن سـوخ یا corm گفته‌ می‌ شـود.. روی‌ سـوخ جوانه‌های‌ راسـی‌ و جانبی‌ وجود دارد، برگها باریک‌ و بلند و گل‌ شـامل‌ گلپوش ۶ قطعه‌ای‌ بزرگ به‌ رنگ‌ بنفش‌ دارای‌ ٣ پرچم‌ و بسـاک زردرنگ‌، مادگی‌ آن دارای‌ خامه‌ ســـفید، کلاله‌ ســـه‌ شـــاخه‌ و قرمز و نارنجی‌ رنگ‌ اســـت‌ ترکیبات شـــیمیایی‌ موجود در گیاه زعفران شـــامل‌ کاروتنوئیدهای‌ کروستین‌، ترکیب‌ تلخ‌ پیکروکروسین‌، سافرانال، جنتیوگلوکوزید، آلفاکاروتن‌، بتاکاروتن‌ و لیکوپن‌ می‌ باشد.

زعفران به‌ علت‌ داشـتن‌ اسـانس‌ اثر محرک بر روی‌ سـیسـتم‌ اعصـاب داشـته‌ و جهت‌ رفع‌ بیخوابی‌، بهبود عملکرد حافظه‌ و نیز درمان ســرفه‌، افســردگی‌ (بدلیل‌ وجود کروســین‌ و ســافرانال و جلوگیری‌ از بازجذب دوپامین‌)، برونشــیت‌ های‌ مزمن‌ نقش‌ دارد. اثرات ضـدالتهابی‌ و ضـد سـرطانی‌ از دیرباز از این‌ گیاه بدلیل‌ وجود ماده سـافرانال به‌ عنوان طعم‌ دهنده و چاشـنی‌ در صنایع‌ خوراکی‌ استفاده شده است‌.

نکات مربوط به‌ نیازهای‌ اکولوژیکی‌، کاشت‌ و نگهداری‌ گیاه زعفران

منشـاء اصـلی‌ گیاه زعفران، نواحی‌ مختلف‌ آسـیا می‌ باشـد، اما امروزه در نواحی‌ مختلف‌ کشـت‌ می‌ شـود. در ایران، خراسـان رضـوی‌ اولین‌ اسـتانی‌ اسـت‌ که‌ با سـطح‌ زیر کشـت‌ ٨٢ هزار هکتاری‌، بیشـترین‌ زعفران ایران را تولید می‌ نماید. از شـهرهای‌ معروف تولیدکننده زعفران در این‌ اســتان هم‌ می‌توان به‌ شــهرهای‌ تربت‌حیدریه‌، تربت‌جام مشــهد، خاف، گناباد و تایباد اشاره کرد. اسـتانهای‌ شـمالی‌ و جنوبی‌ ایران مثل‌ ،مازندران، گلسـتان، ، هرمزگان، بوشـهر مناطق‌ مناسـبی‌ برای‌ کشـت‌ زعفران نیسـتند. بلکه‌ مناطق‌ نیمه‌گرمسـیری‌ با تابسـتانهای‌ گرم و خشـک‌ و زمسـتانهای‌ معتدل مناسـب‌ترین‌ گزینه‌ برای‌ کشت‌ زعفران می‌ باشـند. پس‌ از خراسـان رضـوی‌ به‌ ترتیب‌ خراسـان جنوبی‌، خراسـان شـمالی‌، اصـفهان، کرمان و سـایر اسـتانها فارس، همدان، قزوین‌، لرستان، خوزستان، سمنان از تولیدکنندگان زعفران می‌ باشند.

گیاه زعفران در آب و هوای‌ گرم و خشـک‌ و نور فراوان به‌ خوبی‌ رشد کرده و به‌ خشکی‌، شوری‌ و سرما (به‌ جز گلها) مقاوم می‌ باشد. تکثیر گیاه زعفران فقط‌ از راه سوخ یا پیاز انجام می‌ شود. زمان مناسب‌ کاشت‌ زعفران اواسط‌ تا اواخر مهر ماه می‌باشد در این‌ نوع کشت‌ یکبار کشت‌ زعفران در خاک انجام می‌ شود و تا هفت‌ سال قابل‌ برداشت‌ است‌. آماده کردن زمین‌ جهت‌ کاشـت‌ زعفران حائز اهمیت‌ اسـت‌. ابتدا باید از مرغوب و سـالم‌ بودن پیاز زعفران تهیه‌ شـده جهت‌ انتقال به‌ خاک اطمینان حاصـل‌ کرد. خاک مناسـب‌ برای‌ کاشـت‌ زعفران باید سـبک‌ و به‌ اصـطلاح خاک لومی‌ – شـنی‌ کاملا زهکشـی‌ شـده میزان pH آن بین‌ ۶ تا ٧ باشـد.

علف‌های‌ هرز قبل‌ از کاشـت‌ حذف شـده باشـند و کود به‌ ویژه کود ازته‌ به‌ خاک اضافه‌ شده باشد. در سـطح‌ کوچک‌، بهتر اسـت‌ در پاییز کشـت‌ کپه‌ای‌ یا چاله‌ای‌ انجام شـود. پس‌ از حفر چاله‌ به‌ عمق‌ و عرض ٢٠ تا ٢۵ ســانتی‌متر ٣ تا ١۵ عدد پیازچه‌ بســته‌ به‌ ســبک‌ یا متراکم‌ بودن کشــت‌، در داخل‌ هر چاله‌ قرار می‌ دهند و ســطح‌ آنها پوشـانده و زمین‌ تسـطیح‌ می‌ شـود. فاصـله‌ چاله‌ ها بین‌ ١۵ تا ٢٠ سـانتی‌متر در هر ردیف‌ مناسـب‌ اسـت‌. در این‌ حالت‌ به‌ ٢ تا ۶ تن‌ پیاز برای‌ کاشـت‌ یک‌ هکتار زعفرانکاری‌ نیاز می‌ باشـد. در کشـت‌ ردیفی‌ فاصـله‌ هر شـیار با شـیار کناری‌ حدود ٢۵ سانتی‌متر است‌ و در این‌ روش تراکم‌ پیازچه‌ در واحد سطح‌ ٨ تا ١٠ تن‌ در هکتار می‌باشد.

از نظر عملیات داشـت‌ گیاه، زعفران نیاز آبی‌ کمی‌ داشـته‌ و ٧ بار آبیاری‌ باید انجام شـود . اولین‌ آبیاری‌ یا بسـار آب پس‌ از کاشـت‌ محصـول انجام می‌شـود. هوا در موقع‌ آبیاری‌ نباید زیاد گرم یا سـرد باشـد. ابتدا گل‌ها زودتر از برگها از خاک خارج می‌شـوند. به‌ آبیاری‌ دوم زاج آب می‌ گویند که‌ ٣۵ روز پس‌ از آبیاری‌ اول انجام می‌ شـود. در صـورت کافی‌ نبودن رطوبت‌ هوا، هر دو هفته‌ یکبار آبیاری‌ ضــروری‌ اســت‌. وجین‌ علف‌هرز و کوددهی‌ توســط‌ کود دامی‌ بایســتی‌ انجام گیرد. آخرین‌ آبیاری‌ به‌نام زرد آب قبل‌ از دوره خواب تابستانه‌ در اواسط‌ بهار انجام می‌ شود.

زعفران در رقابت‌ با علف‌های‌ هرز ضـعف‌ بوده و پیچک‌صـحرایی‌، خاکشـیر و مرغ و بومادران ممکن‌ اسـت‌ دیده شـوند. برخی‌ بیماری‌های‌ قارچی‌ نیز می‌ تواند گیاه را آلوده کنند که‌ برای‌ از بین‌ بردن آنها می‌توان از سـموم و علف‌کش‌ها اسـتفاده کرد. آفات و بیماری‌ های‌ زعفران شـامل‌ حمله‌ جوندگانی‌ مانند موش به‌ سـوخ ها، کنه‌ و کرم پیازخوار، پوسـیدگی‌ پیاز زعفران بیماری‌ قارچی‌ سیاهکی‌ و آفت‌ تریپس‌ بنه‌ می‌ باشد که‌ می‌ توان برای‌ مقابله‌ با آنها می‌ توان از سم‌ گوگرد؛ قارچ کش‌ قبل‌ از کشت‌ و نیز ازسموم کنه‌ کش‌ استفاده کرد.

برداشـت‌ محصـول شـامل‌ برداشـت‌ گل‌ و برداشـت‌ پیازها می‌ باشـد. یک‌ تا دو هفته‌ پس‌ از آبیاری‌ اول و بسـته‌ به‌ منطقه‌ کشـت‌ حدودا در اوایل‌ آبان گیاه شـروع به‌ گلدهی‌ کرده و آماده برداشـت‌ می‌ باشـد. گل‌های‌ زعفران در صـبح‌ زود و به‌طور معمول یکجا برداشـت‌ می‌شـوند، در خارج از زمین‌، کلاله‌ها که‌ محصـول اصلی‌ زعفران است‌ از سایر بخش‌ های‌ گل‌ جدا می‌ شـوند. از هر هکتار زمین‌ ۴ تا ٧ کیلوگرم زعفران خشـک‌ از ٧٠ کیلوگرم گل‌ برداشـت‌ شـده به‌دسـت‌ می‌آید. برداشـت‌ پیازها در اواخر تابسـتان زمانی‌ که‌ زمین‌ دیگر قدرت تغذیه‌ پیازها را ندارد انجام شـده و بلافاصـله‌ برای‌ کاشـت‌ به‌ زمین‌ مورد نظر منتقل‌ می‌شوند. بهترین‌ زمان برداشت‌ پیاز زعفران در خرداد ماه تا اواسط‌ مرداد ماه است‌. برای‌ خرید پیاز و محصولات زعفران می‌توانید به‌ سایت‌ گلانه مراجعه‌ کنید.

گیاه خاکشیر - گلانه

خاکشیر (Descurainia Sophia)

گیاهی‌ اسـت‌ علفی‌، یکسـاله‌ یا دو سـاله‌ از تیره شـب‌ بویان (Brassicaceae) به‌ ارتفاع ٨٠ سـانتی‌ متر که‌ به‌ طور خودرو در زمین‌ های‌ نسـبتا مرطوب و غیر زراعی‌ رشـد می‌ کند. برگ ها دارای‌ بریدگی‌ های‌ زیاد،برگ های‌ طوقه‌ ای‌ دارای‌ دمبرگ های‌ بلند، برگهای‌ سـاقه‌ ای‌ با دمبرگ های‌ کوتاه می‌ باشـند. گل‌ آذین‌ خوشـه‌ ای‌ و گلهای‌ آن کوچک‌ و رنگ‌ زرد روشـن‌ دارد. دانه‌ خاکشیر در میوه های‌ خورجینی‌ و باریک‌ قرار دارد. دانه‌ های‌ موجود در خورجین‌ در یک‌ ردیف‌ قرار دارند . دانه‌ خاکشـیر ریز و به‌ رنگ‌ زرد تیره یا قهوه ای‌ روشـن‌ اسـت‌ که‌ سـطحی‌ ناصـاف و به‌ شـکل‌ بیضـی‌ کشـیده دارد و دارای‌ حلقه‌ ای‌ قهوه رنگ‌ و شفاف می‌ باشد.

گیاه خاکشـیر حاوی‌ اسـیدهای‌ چرب ماننداسـید لینولنیک‌، اسـید لینوئیک‌، اسـید پالمتیکاسـید اولئیک‌، و اسـید اسـتئاریک‌ و روغن‌ فرّار و بنزیل‌ و ایزوسیانات است‌. دانه‌ های‌ خاکشـــیر به‌ عنوان مدر جهت‌ رفع‌ بیماری‌ های‌ کلیه‌، به‌ عنوان ملین‌، رفع‌ کبد چرب و درمان تب‌ مصـــرف می‌ گردد.

نکات مربوط به‌ نیازهای‌ اکولوژیکی‌، کاشت‌ و نگهداری‌ گیاه خاکشیر

خاکشیر بومی‌ اروپا، آسیا و شمال آفریقا است‌ رویشگاه آن در ایران اغلب‌ شمال کشور، استان خراسان جنوبی‌ (شهرستان بشرویه‌)، استان های‌ بوشهر، بلوچستان،آذربایجان، کرمانشاه و لرستان می‌ باشد. خاکشیر هم‌ بصورت آبی‌ و هم‌ بصورت دیم‌ کشت‌ می‌ شود. زمان مناسب‌ جهت‌ کاشت‌ این‌ گیاه در فصل‌ بهار یا پاییز است‌. برای‌ کاشت‌ خاکشیر بصورت آبی‌ در فصل‌ پاییز بذرهای‌ خاکشیر در خاک سبک‌ و در فصل‌ پاییز دو بار آبیاری‌ می‌ شود. در فصل‌ بهار جهت‌ افزایش‌ راندمان محصول باید تراکم‌ بوته‌ ها کاهش‌ پیدا کند . کشت‌ دیم‌ خاکشیر در پاییز انجام می‌ گردد . فصل‌ برداشت‌ خاکشیر از اواسط‌ بهار تا تا اواسط‌ تابستان بصورت دستی‌ و مکانیزه انجام می‌ شود. برداشت‌ دستی‌ ترجیح‌ داده می‌ شود زیرا بوته‌ های‌ نارس تا هنگام رسیدن کامل‌ جمع‌ آوری‌ نمی‌ شود و تنها محصول رسیده برداشت‌ می‌ گردد.

گیاه سرخارگل‌ - گلانه

گیاه سرخارگل‌ (Echinacea purpureae)

سـرخارگل‌ یا اکیناسـه‌ گیاهی‌ اسـت‌ چند سـاله‌، علفی‌ و پایا از خانواده کاسـنی‌ (Asteraceae) گیاهی‌ ، ارتفاع آن به‌ ٩٠ سـانتی‌ متر هم‌ می‌ رسد. ساقه‌ راست‌ منشعب‌ و برگ ها متناوب، گل‌ آذین‌ کاپیتول گل‌ های‌ زبانی‌ به‌ رنگ‌ ارغوانی‌ آویخته‌ و گل‌ های‌ لوله‌ ای‌ خار مانند قهوه ای‌ رنگ‌ که‌ در بالا قرار دارند. میوه از نوع فندقه‌ می‌ باشد. ترکیبات شــیمیایی‌ گیاه شــامل‌ اســانس‌ هایی‌ مانند کاریوفیلن‌، بورنئول و ژرماکرن؛ پلی‌ ســاکاریدها، فلاونوییدهایی‌ مانند کوئرسـتین‌، کامفرول؛ آلکالوئیدها از جمله‌ آلکالوئیدهای‌ پبرولیزیدین‌ (توسـیلاگین‌ و ایزوتوسـیلاگین‌) و گلیکوزیدهای‌ فنلی‌ مانند اکیناکوزید، اکیناسـین‌، شـیکوریک‌ اسـید، کلروژنیک‌ اسید می‌ باشد. اسید شیکوریک‌ که‌ بهعنوان یک‌ مارکر در تعیی ن‌ کیفیت‌ دارویی‌ پیکره سرخارگل‌ در نظر گرفته‌ می‌ شود.

اثرات ضـدباکتریایی‌، ضـد ویروسـی‌ به‌ ویژه در مقابل‌ ویروس های‌ حاد تنفسـی‌ مانند کووید-١٩، اثرات ضـد قارچی‌، ضـد التهابی‌ و آنتی‌ اکسـیدانی‌ و تقویت‌ کننده سـیسـتم‌ ایمنی‌ این‌ گیاه و کمک‌ به‌ ترمیم‌ زخم‌ های‌ پوسـتی‌ مورد مطالعه‌ قرار گرفته‌ است‌. اغلب‌ ریشه‌ و پیکر رویشی‌ آن مورد استفاده قرار می‌ گیرد.

نکات مربوط به‌ نیازهای‌ اکولوژیکی‌، کاشت‌ و نگهداری‌ گیاه سرخارگل‌

گیاه سـرخارگل‌ بومی‌ آمریکای‌ شـمالی‌ اسـت‌ ولی‌ در اکثر نقاط اروپا و آسـیا و برخی‌ نقاط ایران کشـت‌ می‌ شـود. این‌ گیاه قادر به‌ تحمل‌ خشـکی‌ و سرما بوده و جهت‌ رشد به‌ نور فراوان نیاز دارد. سرخارگل‌ در خاکهای‌ شنی‌ و لومی‌ به‌ خوبی‌ رشد می‌ کند. اوائل‌ بهار آماده سـازی‌ خاک جهت‌ کشـت‌ شـامل‌ کوددهی‌، شـخم‌ زنی‌ به‌ عمق‌ ٣۵ سـانتی‌ متر و تسـطیح‌ بسـتر انجام می‌ شـود. تکثیر گیاه سـرخارگل‌ معمولا به‌ دو طریق‌ تکثیر با بذر (مسـتقیم‌ و غیرمسـتقیم‌) و از طریق‌ تقسـیم‌ بوته‌ انجام می‌ شـود. زمان مناسـب‌ جهت‌ کاشـت‌ مسـتقیم‌ بذر در زمین‌ اصـلی‌ اواخر پاییز در ردیف‌هایی‌ به‌ فاصـله‌ ۵٠ سـانتی‌ متر وعمق‌ کاشـت‌ یک‌ تا دو سـانتی‌ مترمی‌ باشـد. با توجه‌ به‌ کند بودن رشـد اولیه‌ این‌ گیاهان از این‌ روش کمتر اسـتفاده می‌ شـود.

به‌ منظور کاشـت‌ غیرمسـتقیم‌ با بذر نیمه‌ ی‌ دوم اسـفند تا نیمه‌ ی‌ اول فروردین‌ بذرها در محیط‌ خزانه‌ در خزانه‌ هوای‌ آزاد یا زیر پلاسـتیک‌ در ردیف‌هایی‌ به‌ فاصـله‌ ٢٠ تا ٣۵ سـانتی‌ متری‌ کشـت‌ می‌شـوند و سـپس‌ از اوایل‌ تابسـتان نشـاهای‌ قوی‌ تر چهار تا شـش‌ برگی‌ در زمین‌ اصـلی‌ با فاصـله‌ ردیف‌ ۴٠ تا ۵٠ سـانتی‌ متر کاشـته‌ می‌ شـوند. در تقسـیم‌ بوته‌ در اواسـط‌ پاییز از بوته‌ های‌ ٣ سـاله‌ از خاک خارج و به‌ چهار تا پنج‌ قسـمت‌ تقسـیم‌ و کشـت‌ می‌ شـوند. هر قطعه‌ ریشـه‌ باید حداقل‌ دارای‌ یک‌ جوانه‌ رویشی‌ باشد. این‌ روش نیز زمان و هزینه‌ بر بوده و در سطوح کشت‌ پایین‌ می‌ توان از آن استفاده کرد. از نظر نگهـداری‌ و عملیـات داشـــت‌، بـایـد آبیـاری‌ منظم‌ و حـذف علف‌هـای‌ هرز توســـط‌ علف‌ کش‌هـای‌ شـــیمیـایی‌ مـاننـد پندیمتالین‌ مورد توجه‌ قرار گیرد. از برخی‌ آفات و بیماری‌های‌ سرخارگل‌ می‌ توان به‌ حمله‌ شته‌ آفیس‌، سفیدک پودری‌ و بیماری‌ قارچی‌ فوزاریوم اشـاره کرد که‌ با به‌ کاربردن سـموم مناسـب‌ مانند پریمور و قارچ کش‌ ها و عملیات به‌ زراعی‌ می‌ توان آنها را کنترل کرد. این‌ گیاه در طول دوره رشد نیاز خاصی‌ به‌ کوددهی‌ ندارد ولی‌ در صورت نیاز می‌ توان کوددهی‌ را بطور ماهانه‌ انجام داد.

مناسـب‌ ترین‌ زمان برای‌ برداشـت‌ اندام رویشـی‌ سـرخارگل‌ مرحله‌ گلدهی‌ آن از ارتفاع ٢٠ سـانتی‌ متری‌ اسـت‌. برداشـت‌ گیاه بسـتگی‌ به‌ زمان کاشـت‌ دارد. اغلب‌ برداشـت‌ محصـول از سـال دوم کاشـت‌ به‌ بعد در سـطوح کوچک‌ بطور دسـتی‌ و در سـطوح وسـیع‌ کشـت‌ بطور مکانیزه برداشـت‌ می‌شـوند. زمان مناسـب‌ برای‌ برداشـت‌ ریشـه‌ سـرخارگل‌ فصـل‌ پاییز و اواخر دوره رویشـی‌ در سـال سـوم کشـت‌ می‌ باشـد. این‌ گیاه تا سـال چهارم دارای‌ بازده اقتصـادی‌ می‌ باشـد. طبق‌ مطالعات کشـت‌ زودهنگام سرخارگل‌ بر افزایش‌ ماده موثره گیاه به‌ هنگام برداشت‌ موثر است‌. برای‌ خرید بذر و محصولات گیاه سرخارگل‌ می‌توانید به‌ گلانه مراجعه‌ کنید.

گیاه تاجریزی سیاه - گلانه

تاجریزی سیاه (Solanum nigrum L.)

گیاهی‌ است‌ علفی‌ و یک‌ ساله‌ از تیره بادنجانیان (Solanaceae) به‌ ارتفاع ۵٠ سانتی‌متر با ساقه‌ای‌ منشعب‌، برگها بیضی‌ شکل‌ و دندانه‌دار و گلهای‌ آن کوچک‌ و سفید با گل‌ آذین‌ دیهیمی‌ یا خوشه‌ ایاست‌. میوه سته‌، کروی‌ شکل‌، پس‌ از رسیدن قرمزرنگ‌ و پس‌ از خشک‌ شدن سیاه می‌شود. طعم‌ میوه تلخ‌ است‌ و و در آن دانه‌ های‌ کروی‌ ریز قرار دارد.

نکات مربوط به‌ نیازهای‌ اکولوژیکی‌، کاشت‌ و نگهداری‌ گیاه تاجریزی‌ سیاه

گیاه تاجریزی‌ در برخی‌ نواحی‌ معتدله‌ اروپا و آســیا انتشــار دارد. در ایران نیز در نواحی‌ اســتانهای‌ خراســان رضــوی‌ و شمالی‌، آذربایجان شرقی‌ و غربی‌، فارس و سیستان و بلوچستان انتشار دارد و در بسیاری‌ از مناطق‌ کشت‌ می‌ شود. قبل‌ از کاشـت‌ تاجریزی‌ باید اقداماتی‌ نظیر = شـخم‌ زنی‌ عمیق‌ زمین‌ در فصـل‌ پاییز؛ افزودن کودهای‌ شـیمیایی‌ مورد نیاز گیاه و تسـطیح‌ زمین‌ و خردن کردن کلوخ ها انجام شـود. کاشـت‌ تاجریزی‌ به‌ وسـیله‌ ی‌ بذر و به‌ دو روش مسـتقیم‌ و غیر مســتقیم‌ انجام می‌ شــود. کاشــت‌ غیرمســتقیم‌ در اوایل‌ اســفند در ردیف‌ های‌ ١٠ تا ١۵ ســانتی‌متری‌ در خزانه‌ ی‌ زیر پلاستیک‌ با عمق‌ کاشت‌ ١ سانتی‌متر و سپس‌ انتقال نشاءها به‌ زمین‌ اصلی‌ حداکثر تا اوایل‌ اردیبهشت‌ ماه با فاصله‌ ردیف‌ ٧٠ ســانتی‌متر و فاصــله‌ ی‌ دو بوته‌ در طول ردیف‌، ۴٠ ســانتی‌ متر صــورت می‌ گیرد. اوایل‌ فروردین‌ زمان مناســبی‌ برای‌ کاشت‌ مستقیم‌ می‌باشد. برای‌ هر هکتار زمین‌ به‌ ۴٠ تا ۵٠ هزار نشاء و حدود ۵٠٠ گرم بذر نیاز است‌.

از عملیات داشـت‌ گیاه تاجریزی‌ افزودن کودهای‌ شــیمیایی‌ و نه‌ دامی‌ جهت‌ افزایش‌ رشــد و عملکرد کودهای‌ شــیمیایی‌ شامل‌ کود نیتروژن در اوایل‌ بهار، فسفر و اکسیدپتاس در فصل‌ پاییز، هنگام آماده سازی‌ زمین‌ برای‌ افزایش‌ عملکرد پیکر رویشــی‌ گیاه و افزایش‌ کیفیت‌ و کمیت‌ مواد موثره ی‌ گیاه لازم اســت‌. پس‌ از اولین‌ برداشــت‌ نیز افزودن کود نیتروژن به‌ همراه آب آبیاری‌ توصـیه‌ می‌ شـود. همچنین‌ مبارزه با علف‌های‌ هرز به‌ ویژه در مراحل‌ اولیه‌ رشـد کند گیاه ضـروری‌ اسـت‌. بدین‌ منظور، اسـتفاده از علف‌کش‌ ترفلان یا اولیترف یا سـنسـور قبل‌ از کاشـت‌ گیاه توصـیه‌ می‌ شـود. همچنین‌، لارو سـوسـک‌ سیب‌ مینی‌ از آفات مهم‌ این‌ گیاه است‌ که‌ کاربرد محلول های‌ دیمکرون یا تراسید کمک‌ کننده است‌. بیماری‌ قارچی‌ بوته‌ میری‌ یا پوسـیدگی‌ ریشـه‌ با عامل‌ قارچ فیتوفترااینفسـتنس‌ نیز از بیماری‌ های‌ این‌ گیاه اسـت‌ که‌ در این‌ مورد می‌ توان از قارچ کش‌ اورتوسـید اسـتفاده کرد. مقدار آبیاری‌ نیز، به‌ شـرایط‌ اقلیمی‌، نوع خاک و منطقه‌ بسـتگی‌ داشـته‌ و حدود ۶٠ میلی‌ متر اسـت‌، آبیاری‌ پس‌ از انتقال نشـاءها به‌ زمین‌ اصـلی‌ نیز باید بلافاصـله‌ انجام شـود. همچنین‌،گیاهان پس‌ از اولین‌ برداشت‌ نیز باید آبیاری‌ شوند. جهت‌ افزایش‌ عملکرد تاجریزی‌ می‌ توان با گیاهانی‌ مانند غلات به‌ تناوب کشت‌ کرد.

اندام هوایی‌، حاوی‌ حداکثر مقدار مواد موثره اسـت‌ و جمع‌ آوری‌ و برداشـت‌ گیاه در اواخر تابسـتان که‌ میوه هاآن کاملاً رسـیده باشـند توصـیه‌ می‌شـود. گل‌ دهی‌ در اوایل‌ بهار و میوه دهی‌ اواسـط‌ تابسـتان تا اواخر پاییز انجام می‌ شـود. در طول رشـد گیاه، می‌توان آنها چند بار برداشـت‌ کرد. اولین‌ مرتبه‌، برداشـت‌ در اواخر تیرماه از فاصـله‌ ی‌ ۴٠ سـانتی‌متری‌ از سـطح‌ زمین‌ سـاقه‌ های‌ ٧٠ سـانتی‌متری‌ می‌ باشـد. دومین‌ برداشـت‌ پیکر رویشـی‌ گیاهان در اواخر شـهریور، زمان مناسـبی‌ برای‌ اسـت‌. در صـورت مناسـب‌ بودن شـرایط‌ اقلیمی‌ می‌ توان برای‌ برداشـت‌ سـوم محصـول از قسـمت‌ پایینی‌ سـاقه‌ انجام داد. دو سـال پس‌ از برداشـت‌ تاجریزی‌، می‌ توان دوباره آن را در زمین‌ کشـت‌ کرد. با توجه‌ به‌ بالا بودن رطوبت‌ اندام های‌ هوایی‌ برداشت‌ شده بایستی‌ بلافاصله‌ آنها را خشک‌ کرد. برای‌ خرید بذر و محصولات تاجریزی‌ سیاه می‌توانید به‌ سایت‌ ما مراجعه‌ کنید.

گیاه کاکوتی‌ کوهی‌ - گلانه

کاکوتی‌ کوهی‌ ( iziphora clinopodioides L. )

کاکوتی‌ گیاهی‌ است‌ چندساله‌ به‌ ارتفاع ١٠ تا ۴٠ سانتی‌ متر از تیره نعنائیان (Lamiaceae) ساقه‌ ها از ناحیه‌ قاعده گیاه منشـعب‌ با قاعده سـخت‌ و کم‌ وبیش‌ چوبی‌، برگ ها بیضـی‌ شـکل‌ پوشـیده از کرک، گل‌ آذین‌ از نوع سـنبله‌ و گلبرگ ها به‌ رنگ‌ سفید یا ارغوانی‌ می‌ باشد. ترکیبات اصــلی‌ اســانس‌ این‌ گونه‌ عبارتســت‌ از اســترولها، اســیدهای‌ چرب و فلاوونوئیدها و ترکیبات اســانس‌ پولکون، نئومنتول، ۵- متیل‌ لیمونن‌ و سینئول. برگ ها و گلها مصارف دارویی‌ داشته‌ و اثرات ضد باکتریایی‌، ضداسپاسمی‌ و ضدتوموری‌ دارند و برای‌ درمان سرماخوردگی‌ و اختلالات دستگاه گوارش مورد استفاده قرار می‌ گیرند.

نکات مربوط به‌ نیازهای‌ اکولوژیکی‌، کاشت‌ و نگهداری‌ گیاه کاکوتی‌

این‌ گیـاه در نواحی‌ کوهســـتـانی‌ ایران مـاننـد ارتفـاعـات اســـتـان هـای‌ خراســـان و کردســـتـان میرویـد. در ایران گونـه‌ گیـاه Ziziphora persica یا کاکوتی‌ ایرانی‌ رویش‌ طبیعی‌ دارد. کاکوتی‌ کوهی‌ به‌ نور زیاد و مکان های‌ آفتابی‌ نیاز دارد. خاک آن باید از زهکشـی‌ مناسـبی‌ برخوردار باشـد و شـخم‌ غیرعمیق‌ زده شـده باشـد و دیسـک‌ زده شـود. در خاکهای‌ رسـی‌ و شـنی‌ رشــد میکند. همچنین‌ به‌ آبیاری‌ منظم‌ و خاک های‌ مرطوب نیاز دارد. و در خاک های‌ حاصــلخیز و کوددهی‌ شــده نیز دارای‌ رشد بهتری‌ خواهد بود.

زمان کاشـت‌ گیاه کاکوتی‌ در آبان ماه و یا اوایل‌ اسـفند اسـت‌. تکثیر این‌ گیاه از طریق‌ کاشـت‌ بذر به‌ صـورت مسـتیقم‌ در زمین‌ اصـلی‌ یا غیرمسـتقیم‌ در خزانه‌ و انتقال گیاهچه‌ ها صـورت می‌ گیرد. بذر کاکوتی‌ جهت‌ جوانه‌ زنی‌ به‌ تیمار سـرما نیاز دارد. در صورت کشت‌ مستقیم‌ به‌ ٣ تا ۴ کیلوگرم بذر در هکتار نیاز است‌. مراقب‌ و عملیات داشت‌ خاصی‌ مورد نیاز نیست‌ جز اینکه‌ حداقل‌ یک‌ مرحله‌ آبیاری‌ و بفاصــله‌ چهل‌ و پنج‌ روز از آبیاری‌ مرحله‌ اول ضــروری‌ اســت‌. این‌ گیاه را بیماری‌ خاصی‌ تهدید نکرده و اسانس‌ آن را می‌ توان به‌ صورت تدخینی‌ برای‌ کنترل آفات انباری‌ مانند شپشه‌ آرد به‌ کار برد. برداشـت‌ گیاه کاکوتی‌ در دو زمان مختلف‌ یک‌ مرتبه‌ از نیمه‌ فروردین‌ جهت‌ اسـتفاده از اندام هوایی‌ و برداشـت‌ دوماز اول اردیبهشت‌ به‌ منظور استفاده از بذر صورت میگیرد.

اشتراک گذاری

مطالب مرتبط

دیدگاهی بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

باز کردن چت
1
سلام👋
مشاوران ما آنلاین و آماده پاسخگویی میباشند